Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παραπέμπει σε έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παραπέμπει σε έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη
31 Μαΐου 2007
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παραπέμπει σε έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη
Με αποόφαση του της 24ης Μαϊου 2007 (υπόθεση «Ζελίλωφ κατά Ελλάδας»), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης (απαγόρευση βασανιστηρίων), στην περίπτωση της κακοποίησης πολίτη κατά τη διάρκεια αστυνομικού ελέγχου και εν συνεχεία στο Αστυνομικό Τμήμα Άνω Τούμπας Θεσσαλονίκης. Στην απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο επαναλαμβάνει πάγια νομολογία του, σύμφωνα με την οποία η πιστοποίηση σωματικών βλαβών μετακυλίει στο εναγόμενο κράτος το βάρος απόδειξης για την αναγκαιότητα και αναλογικότητα της ασκηθείσης αστυνομικής βίας, και συμπεραίνει ότι, στην προκείμενη περίπτωση, η διοίκηση και η δικαιοσύνη δεν αξιολόγησαν με τη δέουσα προσοχή και σοβαρότητα τις διαθέσιμες ιατρικές γνωματεύσεις.
Tην προσφυγή του θύματος κατέστησε δυνατή η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος απαίτησε εγγράφως τη διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης και, εν συνεχεία, αδυνατώντας κατά νόμον να εκφέρει ο ίδιος κρίση επί της ουσίας όσο εκκρεμούσαν ακόμη οι ποινικές δίκες με το ίδιο αντικείμενο, έπεισε, παρά την αρχική της άρνηση, τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης να κοινοποιήσει στοιχεία του φακέλου στον ενδιαφερόμενο, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Την ίδια ακριβώς υπόθεση, μετά την αρχειοθέτησή της, ανέδειξε ο Συνήγορος του Πολίτη σε ειδική έκθεσή του για τη διοικητική-πειθαρχική διερεύνηση καταγγελιών κατά αστυνομικών (2004), ως χαρακτηριστική περίπτωση πλημμελούς αποτίμησης των αποδεικτικών μέσων: «περιπτώσεις απλής και αβασάνιστης αναφοράς στο ότι οι υπάρχουσες ιατρικές γνωματεύσεις ελήφθησαν υπόψη … χωρίς να αιτιολογούνται επαρκώς τα εξαγόμενα συμπεράσματα … χαρακτηριστικά αναφέρεταιη υπ’ αρ. πρωτ. 2964/2002αναφορά … η έκταση των σωματικών βλαβών, όπως προκύπτει από τις τυπικώς αξιολογηθείσες
ιατρικές γνωματεύσεις, δικαιολογούσε την πιθανολόγηση είτε υπέρβασης των ορίων της άμυνας, είτε τέλεσης του εγκλήματος του άρθρου 137Α ΠΚ από τα εμπλεκόμενα αστυνομικά όργανα … ανακύπτουν υπόνοιες για προσχηματική αξιολόγηση των διαθέσιμων αποδεικτικών μέσων». Συμμεριζόμενο τις διαπιστώσεις αυτές, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στην παράγραφο 33 της τελευταίας αυτής απόφασής του, παραθέτει αυτολεξεί ολόκληρο το ανωτέρω κεφάλαιο της ειδικής έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη.
Με την ευκαιρία αυτή, ο Συνήγορος του Πολίτη κρίνει σκόπιμο να επισημάνει ότι η αλληλουχία ανάλογων αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου θα έπρεπε να έχει από μακρού πείσει το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης για την αδήριτη ανάγκη ελέγχου της αστυνομικής βίας και αναμόρφωσης των αστυνομικών πρακτικών εσωτερικής έρευνας.
