Βραβεία και υποτροφίες Ι.Κ.Υ. σε αλλοδαπούς φοιτητές

Περιγραφή

Μακροχρόνια διαμένων αλλοδαπός σπουδαστής ζήτησε τη χορήγηση υποτροφίας προπτυχιακών σπουδών λόγω εξαιρετικής επίδοσης. Το ΙΚΥ αρνήθηκε την εν λόγω χορήγηση με την αιτιολογία ότι οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας δεν επιτρέπουν τη χορήγηση υποτροφιών και βραβείων σε όσους σπουδαστές δεν έχουν ελληνική ιθαγένεια ή εθνικότητα. Ο Συνήγορος του Πολίτη, κατά τη διερεύνηση της αναφοράς, διαπίστωσε ότι πράγματι η οικεία χορήγηση δεν προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία για αλλοδαπούς σπουδαστές. Ωστόσο, ο αποκλεισμός αλλοδαπών φοιτητών από οικονομικές ενισχύσεις που έχουν τον χαρακτήρα επιβράβευσης της επίδοσης και όχι κοινωνικής παροχής, εγείρει εύλογο προβληματισμό ως προς την εναρμόνισή του με την αρχή της αξιοκρατίας.

Η αρχή αυτή, δεν συναρτάται κατ' αρχήν με την ιδιότητα του Έλληνα πολίτη, αλλά με το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, το οποίο σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγρ. 1 του Συντάγματος, προστατεύεται στο πρόσωπο καθενός. Η άρνηση χορήγησης υποτροφιών επίδοσης σε αλλοδαπούς σπουδαστές, και μάλιστα σε αλλοδαπούς που έχουν αποφοιτήσει από ελληνικά σχολεία και είναι κατά τεκμήριο ενταγμένοι ισχυρά στην κοινωνική ζωή, τείνει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις αθέμιτης διάκρισης σε βάρος τους για λόγους εθνικής καταγωγής. Ακόμη και εάν δεν στοιχειοθετείται ευθεία διάκριση στο πλαίσιο του Ν. 3304/2005, λόγω της εξαίρεσης που εισάγει η διάταξη του άρθρου 2 παράγρ. 2 του ως άνω νόμου για την ιθαγένεια αλλοδαπών πολιτών τρίτων χωρών, ο ΣτΠ διαπίστωσε ότι οι ισχύουσες κανονιστικές ρυθμίσεις του ΙΚΥ στο ζήτημα αυτό:

Δεν καλύπτουν τους κοινοτικούς πολίτες.
Δεν εναρμονίζονται με νεώτερες επιταγές της κοινοτικής νομοθεσίας που έχουν ως στόχο την προώθηση της ισότιμης μεταχείρισης και της ομαλής κοινωνικής ένταξης των αλλοδαπών που έχουν αναπτύξει ισχυρούς και μακροχρόνιους δεσμούς με την Ελλάδα.

Για τους λόγους αυτούς, ο ΣτΠ συνέταξε πόρισμα το οποίο απηύθυνε στον Υπουργό Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων, επισημαίνοντας την ανάγκη αναθεώρησης του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η χορήγηση βραβείων επίδοσης και υποτροφιών, τόσο για τους κοινοτικούς πολίτες όσο και για τους αλλοδαπούς πολίτες τρίτων χωρών που έχουν αναπτύξει ισχυρούς και μακροχρόνιους βιοτικούς δεσμούς με την Ελλάδα.