Ηλεκτρονικό ενημερωτικό Δελτίο
Τεύχος 6: Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2006
Ο Συνήγορος του Πολίτη σας καλωσορίζει στο ηλεκτρονικό ενημερωτικό του δελτίο (newsletter) μέσα από το οποίο θα υπάρχει τακτική ενημέρωση για όλες τις
δράσεις του. Το newsletter μας αποτελεί ένα διαδραστικό εργαλείο επικοινωνίας και μέσα από αυτό μπορείτε και εσείς να έλθετε σε επαφή μαζί μας και να ενημερωθείτε
για δράσεις που σας ενδιαφέρουν περισσότερο.
Τo Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΤΕΕ άσκησε πειθαρχική δίωξη σε βάρος τριών μελών του επιστημονικού προσωπικού του ΣτΠ, τα οποία εκλήθησαν να δώσουν εξηγήσεις για υπόθεση που διερεύνησαν υπό την υπηρεσιακή τους ιδιότητα, σχετικά με πολεοδομικές παραβάσεις σε ιδιωτική οικοδομή. Ο ΣτΠ ζήτησε την ανάκληση της δίωξης και επεσήμανε προς τα αρμόδια όργανα του ΤΕΕ, την παντελή έλλειψη πειθαρχικής αρμοδιότητάς τους έναντι των εγκαλουμένων. Σύμφωνα με σαφείς διατάξεις της οικείας νομοθεσίας, τα μέλη του επιστημονικού προσωπικού των ανεξαρτήτων αρχών υπάγονται στην αποκλειστική πειθαρχική δικαιοδοσία του προέδρου της κάθε ανεξάρτητης αρχής. Ανακοίνωση ΤΕΕ (PDF 42 KB)
Την Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου ο ΣτΠ συνδιοργάνωσε με το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης ημερίδα με θέμα Διαφάνεια και Αυτοδιοίκηση. Διαδικασίες ελέγχου και αποτελεσματικότητα. Δελτίο τύπου |
|
Aπαντά η κυρία Σοφία Κουκούλη-Σπηλιωτοπούλου, Δικηγόρος, Ανεξάρτητη εμπειρογνώμονας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μέλος Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
1. Εισάγει, κατά τη γνώμη σας, κάποια αξιοσημείωτη καινοτομία στην ελληνική έννομη τάξη και κοινωνία η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2002/73/ΕΚ;
Η Οδηγία 2002/73 τροποποιεί την Οδηγία 76/207. Η παλιά Οδηγία ίσχυε όπως την ερμήνευσε, με πλουσιότατη νομολογία, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ). Με την ίδια έννοια ίσχυε και ο Ν. 1414/1984 που την ενσωμάτωσε. Οι περισσότεροι «νέοι» κανόνες της Οδηγίας 2002/73 κωδικοποιούν νομολογία του ΔΕΚ. Γι' αυτό ισχύουν από χρόνια και υπάρχει σχετική ελληνική νομολογία. Άλλωστε, αντιστοιχούν σε κανόνες του Συντάγματος. Παραδείγματα: πεδίο εφαρμογής της ισότητας (ιδιωτικός και δημόσιος τομέας)? ορισμοί άμεσης και έμμεσης διάκρισης? επιταγές για προστασία της μητρότητας και πατρότητας? επιταγή για αποτελεσματική δικαστική προστασία (περιλαμβάνει και την προστασία του θύματος διάκρισης, και όσων το υποστηρίζουν, από αντίποινα του εργοδότη, τον κανόνα περί βάρους απόδειξης, την απαίτηση αποτελεσματικών κυρώσεων στους δράστες διακρίσεων)? θετικά μέτρα. Κυριότεροι νέοι κανόνες: η απαγόρευση της παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης, για την καταπολέμηση των οποίων υπήρχε όμως κοινοτική Σύσταση, που έχει εφαρμοστεί κι από ελληνικά δικαστήρια σε συνδυασμό με ελληνικές διατάξεις, η δυνατότητα συνδικαλιστικών κι άλλων οργανώσεων να ασκούν ενώπιον δικαστηρίων και διοικητικών αρχών τα δικαιώματα των θυμάτων διάκρισης, οι απαιτήσεις προώθησης κοινωνικού διαλόγου, για προαγωγή της ισότητας, και ορισμού ανεξάρτητου φορέα για παρακολούθηση της εφαρμογής της. Έτσι, η Οδηγία εισάγει κυρίως επιταγές για λήψη μέτρων προς ευρύτερη ευαισθητοποίηση και πραγματική εφαρμογή της ισότητας, πέρα από την (ήδη επιβεβλημένη) δικαστική προστασία κατόπιν πρωτοβουλίας του θύματος διάκρισης.
2. Θεωρείτε ότι ο νέος νόμος θα είναι εξίσου αποτελεσματικός στον ιδιωτικό τομέα απασχόλησης όσο και στον δημόσιο;
Στον ιδιωτικό τομέα, διακρίσεις, ιδίως κατά γυναικών, είναι συχνότερες, αλλά συγκαλυμμένες και δυσαπόδεικτες, και (δικαιολογημένα) εντονότερος ο φόβος αντιποίνων του εργοδότη σε περίπτωση οποιασδήποτε αντίδρασης. Ο νέος νόμος είναι σε γενικές γραμμές επιτυχής, κι αν εφαρμοσθεί «υπό το φως» του Κοινοτικού Δικαίου, πράγμα επιβεβλημένο, θα είναι αποτελεσματικός παντού. Έχει όμως ορισμένες ελλείψεις, που μπορούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητά του ιδίως στον ιδιωτικό τομέα. Παραδείγματα: Ενώ η Οδηγία απαιτεί να μπορούν να κινούν οι οργανώσεις «κάθε δικαστική διαδικασία» για τα δικαιώματα των θυμάτων διακρίσεων, ο νόμος προβλέπει μόνον παρέμβασή τους σε δίκες που έχουν κινήσει τα θύματα. Επίσης, γι' αυτό το ζήτημα, όπως και για το βάρος της απόδειξης, δεν έγιναν οι αναγκαίες τροποποιήσεις των Κωδίκων Δικονομίας, ώστε να γίνουν οι κανόνες γνωστοί και να εφαρμοστούν. Η Οδηγία απαιτεί διάλογο μεταξύ κοινωνικών εταίρων και μεταξύ κρατικών φορέων και ΜΚΟ που επιδιώκουν την ισότητα. Ο νόμος προβλέπει το πρώτο, αλλά περιορίζει το δεύτερο σε διάλογο της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ) με τις οργανώσεις-μέλη της, πράγμα που δεν ανταποκρίνεται στους ορισμούς της Οδηγίας. Πάντως, όλες οι απαιτήσεις της Οδηγίας ισχύουν.
3. Έχουν διατυπωθεί ενστάσεις για επικείμενη πλημμυρίδα αβάσιμων ή ακόμη και εκβιαστικών καταγγελιών με βάση τον νέο νόμο, ιδιαίτερα εν όψει της ρύθμισης για τη σεξουαλική παρενόχληση σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη αντιστροφή του βάρους απόδειξης. Θεωρείτε ότι ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός;
Δεν πρόκειται για αντιστροφή, αλλά για μεταφορά του βάρους. Όποιος ισχυρίζεται, ενώπιον διοικητικής αρχής ή δικαστηρίου (πλην ποινικού), ότι υπέστη διάκριση, πρέπει να επικαλεσθεί και ν' αποδείξει γεγονότα που οδηγούν σε πιθανολόγηση (ή θεμελιώνουν τεκμήριο) της διάκρισης, οπότε ο φερόμενος ως δράστης πρέπει ν' αποδείξει ότι δεν υπήρξε διάκριση. Πρόκειται για ήδη ισχύοντα κανόνα που αφορά και (αλλά όχι μόνο) κάθε είδους παρενόχληση. Τον διατύπωσε το ΔΕΚ προ πολλών ετών και περιέχεται σε τρεις (προγενέστερες της Οδηγίας 2002/73) Οδηγίες που απαγορεύουν διακρίσεις λόγω φύλου ή για άλλους λόγους, καθώς και στο ΠΔ 105/2003 και στον Ν. 3304/2005, κατά συμμόρφωση προς αυτές τις Οδηγίες. Η συμμόρφωση όμως είναι ελλιπής, αφού ο κανόνας δεν ενσωματώθηκε στους Δικονομικούς Κώδικες - το ίδιο ελάττωμα έχει ο νέος νόμος. Η σεξουαλική παρενόχληση είναι σοβαρό πρόβλημα. Εκείνο που είναι ανησυχητικό είναι η συχνότητα και ατιμωρησία της, λόγω έλλειψης αποδείξεων, ή/και αιδούς των θυμάτων, και εκβιασμών: συχνά, τα θύματα κι οι μάρτυρές τους υφίστανται μηνύσεις, που αποθαρρύνουν κάθε αντίδραση ή/και οδηγούν σε απόρριψη αγωγών. Ο κίνδυνος λοιπόν υπάρχει, αλλά αφορά τα θύματα και την ποιότητα του εργασιακού περιβάλλοντος - όχι τους δράστες.
4. Η Διεύθυνση Επιστημονικών Μελετών της Βουλής επισημαίνει στην έκθεσή της επί του νομοσχεδίου, ότι «η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος απολαμβάνει προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, βρίσκεται σε αρμονία με τις επιταγές της Οδηγίας. . Με την ανάθεση κεντρικού εποπτικού αλλά και ουσιαστικού ρόλου σε έναν φορέα αποφεύγεται ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και επιτυγχάνεται η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των σχετικών θεμάτων». Συμφωνείτε με τη διαπίστωση αυτή;
Είναι αναμφίβολη η τυπική και ουσιαστική καταλληλότητα του Συνηγόρου γι' αυτό το έργο, όπως επισήμανε, πριν από την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στις παρατηρήσεις της επί του Νομοσχεδίου (www.nchr.gr).
|
|
Ο ΣτΠ, σε επανειλημμένες παρεμβάσεις του προς το γραφείο του Υπουργού Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, επισήμανε την υποχρέωση γραπτής απάντησης σε αιτήσεις κατοίκων της Τήλου σχετικά με την ακτοπλοϊκή συγκοινωνία τοπικών γραμμών του Αιγαίου. Τελικώς, ο Υπουργός ενημέρωσε τηλεφωνικά τον ίδιο τον ΣτΠ, ότι δεν προτίθεται να απαντήσει ευθέως στους ενδιαφερόμενους, επικαλούμενος επικείμενη διαδικασία ενώπιον της Βουλής για το ζήτημα. Κατόπιν της εξέλιξης αυτής, ο ΣτΠ προέβη στη δημοσιοποίηση (PDF 59 KB) της μη αποδοχής των προτάσεών του (άρθρο 4, παρ. 6, ν. 3094/2003).
Επιστήμονες του Συνηγόρου του Παιδιού συμμετείχαν:
Η Βοηθός Συνήγορος κυρία Χρύσα Χατζή συμμετείχε σε ημερίδα που διοργάνωσε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων στην Αθήνα με θέμα «Κεραίες κινητής τηλεφωνίας: υπεύθυνος διάλογος για την έγκυρη ενημέρωση και την προστασία των πολιτών». |
Επίσης, ο Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Παιδιού και στελέχη του Συνηγόρου του Παιδιού:
|
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας σχετικού πορίσματος, κλιμάκιο του ΣτΠ διενήργησε αυτοψία στο Υποθηκοφυλακείο Πειραιά, όπου διαπίστωσε πλημμελείς συνθήκες τήρησης και ενημέρωσης των σχετικών βιβλίων, με σοβαρότατες συνέπειες για την ασφάλεια των συναλλαγών.
Κλιμάκιο του ΣτΠ διενήργησε αυτοψίες σε καταυλισμό Ρομά στον Δήμο Εχεδώρου του νομού Θεσσαλονίκης και συναντήθηκε με εκπροσώπους των τοπικών αρχών και με άλλους φορείς. Συζητήθηκαν ζητήματα στέγασης και διαβίωσης των κατοίκων.
|
|
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής συνεργασίας για την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού, διεξήχθησαν τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα:
H Ετήσια Διάσκεψη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Συνηγόρων του Παιδιού (ENOC) στην οποία συμμετείχαν μέλη του Δικτύου και παρατηρητές - υπό ένταξη μέλη και υιοθετήθηκε Δημόσια Θέση του ENOC για τα Ασυνόδευτα Παιδιά στην Ευρώπη
Διήμερο διεθνές συνέδριο με θέμα «Το έργο των Συνηγόρων για τα Δικαιώματα του Παιδιού» που συνδιοργάνωσαν ο Έλληνας ΣτΠ, ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης και ο Ρώσος ΣτΠ.
Σε συνεργασία με την Υπεύθυνη του Προγράμματος «Οικοδομώντας μια Ευρώπη για τα παιδιά και με τα παιδιά», του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο Συνήγορος του Παιδιού διοργάνωσε τον Οκτώβριο ενημερωτική συνάντηση . Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι επιλεγμένων φορέων, υπουργείων, υπηρεσιών και ΜΚΟ με θέμα «Ευρωπαϊκή και Εθνική Στρατηγική για τα Δικαιώματα του Παιδιού». Παρουσιάσθηκαν το περιεχόμενο και η φιλοσοφία του εν λόγω προγράμματος και διαπιστώθηκε η μεγάλη ανάγκη για τη συγκρότηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το παιδί στην Ελλάδα.
Τον Οκτώβριο, ο Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Παιδιού, κ. Γιώργος Μόσχος με την ιδιότητα του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Δικτύου Συνηγόρων του Παιδιού (ENOC), επισκέφθηκε το Κίεβο Ουκρανίας, με σκοπό να προωθήσει τη δημιουργία Συνηγόρου του Παιδιού στην Ουκρανία, σύμφωνα με τα πρότυπα που έχει θεσπίσει το ENOC.
Ο ΣτΠ συμμετέσχε στην ελληνική αντιπροσωπεία του "Human Dimension Implementation Meeting" που διεξήχθη τον Οκτώβριο στη Βαρσοβία υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια & τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
Μετά από επίσκεψή της στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της οποίας είχε λάβει μέρος σε ενημερωτική συνάντηση στα γραφεία του ΣτΠ (βλέπε Newsletter Ιανουαρίου 2006), η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά των βασανιστηρίων έδωσε στη δημοσιότητα έκθεση, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, θέματα συνθηκών κράτησης σε φυλακές, σε χώρους διαμονής αιτούντων άσυλο και σε χώρους κράτησης συλληφθέντων για παράνομη είσοδο στη χώρα.
Η Βοηθός Συνήγορος του Κύκλου Ποιότητας Ζωής κυρία Χρύσα Χατζή συμμετείχε : (α) σε συνέδριο που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από κοινού με τον Ombudsman της ΠΓΔΜ με θέμα «Η συνεργασία με τον Ombudsman ως παράγοντας για την ανάπτυξη της δημοκρατίας» στα Σκόπια στις 20 και 21 Νοεμβρίου και (β) σε Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα «Πολυπολιτισμική διοίκηση-Διασφαλίζοντας την ετερομορφία», στο πλαίσιο του 4ου Συνεδρίου για την Ποιότητα της Δημόσιας Διοίκησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση που διοργάνωσε το Υπουργείο Εσωτερικών της Φινλανδίας στο Τάμπερε στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου.
Στις 14-16 Σεπτεμβρίου ο ΣτΠ, σε συνεργασία με τους ομολόγους του της ΠΓΔΜ και της Καταλωνίας, διοργάνωσε σεμινάριο εργασίας στην Οχρίδα της ΠΓΔΜ με θέμα «Ο Συνήγορος του Πολίτη ως φορέας διοικητικής μεταρρύθμισης». Στο σεμινάριο συμμετείχε αντιπροσωπεία του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή καθώς και εκπρόσωποι από τους ομόλογους θεσμούς Αυστρίας, Αλβανίας, Βοσνίας, Βουλγαρίας, Κοσόβου, Μαυροβουνίου, Ολλανδίας, Σερβίας, Σλοβενίας. Συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.
Στις 18-19 Σεπτεμβρίου διοργανώθηκε στην Πρίστινα εκπαιδευτικό σεμινάριο για τα στελέχη του ΣτΠ του Κοσσόβου. Σκοπός του σεμιναρίου ήταν η ενημέρωση για τον χειρισμό υποθέσεων περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, καθώς και η αξιοποίηση της σχετικής γνώσης και εμπειρίας του Έλληνα ΣτΠ.
Στις 26-27 Οκτωβρίου στέλεχος του ΣτΠ συμμετείχε σε σεμινάριο με θέμα «Προστασία του Περιβάλλοντος και Ανθρώπινα Δικαιώματα», που διοργάνωσε ο ΣτΠ της Επαρχίας της Βοϊβοδίνας στη Δημοκρατία της Σερβίας.
Σε περίπτωση που δεν µπορείτε να διαßάσετε αυτό το ηλεκτρονικό ενημερωτικό δελτίο, ή επιθυμείτε να διαβάσετε παλαιότερα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Συνηγόρου του Πολίτη.
Συνήγορος του Πολίτη - Copyright 2006
Χατζηγιάννη Μέξη 5, 115 28 Αθήνα
Tηλ. 213 1306 600