Πόρισμα: Συναίνεση ασθενούς σε μεταμόσχευση μυελού των οστών
Περιγραφή
Ο Συνήγορος του Πολίτη εξέτασε αναφορά σχετικά με τη νοσηλεία ασθενούς στο νοσοκομείο "Γ.Παπανικολάου" όπου εισήχθη στη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών προκειμένου να υποβληθεί σε μεταμόσχευση. Η Αρχή εστίασε την έρευνά στο ζήτημα της "συναίνεσης του ασθενούς" πριν τη διενέργεια της χημειοθεραπείας, στην οποία υποβλήθηκε.
Η προετοιμασία του ασθενούς με χημειοθεραπεία αποτελεί μέρος της ιατρικής πράξης της μεταμόσχευσης. Για να είναι έγκυρη η συναίνεση πρέπει να είναι "πληροφορημένη" και κυρίως προϋφιστάμενη της ιατρικής πράξης για την οποία δίδεται. Η ενημέρωση του ασθενούς πραγματοποιείται πριν από τη έναρξη της ιατρικής (διαγνωστικής ή θεραπευτικής) πράξης και περιλαμβάνει τη διάγνωση και την πρόγνωση της ασθένειας, τους κινδύνους της ιατρικής πράξης, όπως και τις τυχόν εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους.
Δεν αποδεικνύεται εγγράφως η συναίνεση του ασθενούς - λήπτη του μοσχεύματος, αφού το υπογραφέν έντυπο "γραπτής συγκατάθεσης" είναι εντελώς ανίσχυρο ως όψιμο, δοθέντος ότι υπογράφτηκε μετά την έναρξη της χημειοθεραπείας.
Το πόρισμα αυτό απευθύνθηκε στους εμπλεκόμενους φορείς (Νοσοκομείο Παπανικολάου" και Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων- Ε.Ο.Μ.) προτείνοντας της ανάληψη ορισμένων ενεργειών. Επί του πορίσματος αυτού τοποθετήθηκαν οι παραπάνω φορείς, υιοθετώντας μέρος των προτάσεων του Συνηγόρου του Πολίτη. Συγκεκριμένα, το Νοσοκομείο "Παπανικολάου" υιοθέτησε την πρόταση για την ανάγκη ορθής ενημέρωσης και συγκατάθεσης των ασθενών - ληπτών μοσχεύματος και ήδη καθιέρωσε γι' αυτό ειδικές φόρμες ενυπόγραφης συγκατάθεσης για μεταμόσχευση. Από την άλλη πλευρά ο Ε.Ο.Μ. προχώρησε στην επεξεργασία κειμένου για τη λειτουργία του συστήματος μεταμοσχεύσεων μυελού των οστών. Στην σχετική εισήγηση του Ε.Ο.Μ. μάλιστα έχει περιληφθεί ρητή αναφορά στην ύπαρξη και τήρηση εντύπων συναίνεσης για όλα τα στάδια της διαδικασίας, στο πλαίσιο λειτουργίας αρχείων δοτών και ληπτών.