Ο Συνήγορος του Πολίτη επαναλαμβάνει την ανάγκη αναμόρφωσης των αστυνομικών πρακτικών εσωτερικής έρευνας

20 Ιουνίου 2007

Ο Συνήγορος του Πολίτη επαναλαμβάνει την ανάγκη αναμόρφωσης των αστυνομικών πρακτικών εσωτερικής έρευνας 

Με αφορμή τη δημοσιοποίηση περιστατικού αστυνομικής βίας στο Αστυνομικό Τμήμα Ομονοίας, ορισμένα μέσα ενημέρωσης επανέφεραν στην επικαιρότητα τις παλαιότερες συναφείς παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη και ιδιαίτερα την ειδική έκθεσή του για την «Πειθαρχικήδιοικητική διερεύνηση καταγγελιών σε βάρος αστυνομικών υπαλλήλων». Πράγματι στην Έκθεση εκείνη, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο 2004, ο Συνήγορος του Πολίτη είχε διαπιστώσει ότι η διερεύνηση καταγγελιών για αστυνομική βία είναι κατά κανόνα πλημμελής, και μάλιστα όχι λόγω παραλείψεων μεμονωμένων στελεχών, αλλά λόγω χρόνιων και επίμονων προβλημάτων του συστήματος εσωτερικών ελέγχων της Ελληνικής Αστυνομίας, το οποίο δεν παρέχει εχέγγυα αμεροληψίας και αποφασιστικότητας. -

Ένα χρόνο αργότερα, ο Συνήγορος του Πολίτη επανήλθε διαπιστώνοντας ότι τα περισσότερα από τα επισημανθέντα προβλήματα εξακολουθούσαν να συντρέχουν στην καθημερινή πρακτική. Άλλωστε, σύμφωνα με σειρά πρόσφατων αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε βάρος της Ελλάδας, η αναποτελεσματικότητα των εσωτερικών αστυνομικών ερευνών συνιστά προσβολή αυτών καθ’ εαυτά των δικαιωμάτων που έχουν προσβληθεί από τις καταγγελλόμενες πράξεις. Η τελευταία σχετική απόφαση του Δικαστηρίου αυτού παραθέτει, μάλιστα, αυτολεξεί ολόκληρο το κεφάλαιο της ειδικής έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη που αφορά την πλημμελή αποτίμηση των αποδεικτικών μέσων.

Για το τελευταίο περιστατικό, τα υπάρχοντα αποδεικτικά μέσα φαίνεται πως παρέχουν στην ΕΛ.ΑΣ. τη δυνατότητα να διενεργήσει μιάν αποτελεσματική και αμερόληπτη έρευνα, ώστε να ενισχυθεί η τρωθείσα αξιοπιστία του σώματος και συνακόλουθα η εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Ωστόσο, το περιστατικό αυτό παρουσιάζει ιδιαιτερότητες που αποκλίνουν από τα συνηθισμένα, καθ’ όσον στις «παραδοσιακές» πρακτικές βίαιης καταστολής ή κακώς νοούμενου σωφρονισμού φαίνεται να προστίθεται το στοιχείο της διεστραμμένης απόλαυσης ή ακόμη και της ομαδικής επιβράβευσης της βίας μέσω της διακίνησης των απεικονίσεών της. Ο άκρως επικίνδυνος αυτός νεωτερισμός επαναφέρει στην επικαιρότητα την αδήριτη ανάγκη για πολιτειακή εγρήγορση σχετικά με το πλαίσιο και το περιεχόμενο της αστυνομικής εκπαίδευσης.

Επί πλέον, περιστατικά εξευτελιστικής συμπεριφοράς επαναφέρουν στην επικαιρότητα την επισήμανση της έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη, ότι «η δυνατότητα ηθικής ικανοποίησης του θύματος εξακολουθεί ν’ αποτελεί ζητούμενο για την ελληνική έννομη τάξη … τυχόν θεσμοθέτηση τέτοιας ηθικής ικανοποίησης θα μπορούσε ακόμη και να μετριάσει την ενίοτε ισχυρή κοινωνική πίεση για αυστηρότητα της πειθαρχικής διαδικασίας … χωρίς να προσλαμβάνει διαστάσεις υποκατάστατου της πολιτειακής πειθαρχικής αξίωσης». Επί της υπόδειξης αυτής, όπως άλλωστε και επί του συνόλου των προτάσεων εκείνης της έκθεσης, ουδεμίαν απάντηση έχει έκτοτε παράσχει η Ελληνική Αστυνομία.